Phóng Sự Bão Lụt 2002
Bác Sĩ Hồ Đắc Duy |
Thạnh Hóa trong mùa lũ năm 2002
Thạnh Hóa là một thị trấn phía tây của tỉnh Long An nó nằm giữa Cần Đốt và Mộc Hóa –Vĩnh Hưng , một vùng trũng , từ trung tâm thị trấn theo sông Vàm Lớn , qua giáo xứ Xoài Dừa vào khoảng non chục cây số nữa là vùng đất vẫn còn hoang vu , dân ở bên ngoài vào đây khai phá trồng tràm , có gia đình vài ba mẫu , có khi cả chục mẫu , tràm đã trở thành rừng , đây cũng là phần đầu nguồn của sông Vàm Cỏ Tây , nhận nước lũ tứ Campuchia đổ về cho nên vùng này ngập lụt rất sớm
Ngày hôm trước khi chúng tôi khởi hành đi thăm Thạnh Hóa thì thiệt hại do lũ lụt ở ĐBSCL đã làm chết 129 người mà đa số là trẻ con, tổng số hộ bị ngập trong vùng lũ là 230268 hộ , học sinh có 232456 em phải nghỉ học
Tôi và anh Võ Xuân Quang khởi hành từ Saigòn vào lúc 4 giờ sáng , một cơn mưa lớn chợt đến khi ngang qua thị trấn Gò Đen – Bến Lức làm chúng tôi ướt và lạnh run
Đến địa phận Thạnh Hóa lúc 8 giờ 15 trời nắng ráo thật đẹp , trên con đường đất đỏ từ quốc lộ vào trung tâm thị trấn tình hình ngập lụt đã dần dần hiện ra khá rõ nét
Năm 2001 chúng tôi cũng đã đi cứu trợ ở vùng này , mực nước năm đó và đến thời điểm khi chúng tôi đi lần này cũng xấp xỉ ngang nhau , cái khác mà người ta cảm nhận được trên đường đi là không thấy các hộ dân với căn chòi tạm bợ di chuyển heo gà ra mặt lộ để sống mấy tháng lũ lụt như năm ngoái , nhìn kỹ mới thấy nhà nào cũng tôn cao nền ngang bằng với mặt lộ, các cụm tuyến dân cư vùng lũ không thấy có dân ở , trống trơn , không hiểu tại sao dân không đến sống tập trung ở các cụm tuyến dân cư , hỏi họ thì mới biết là họ ngại phải xa nhà vã lại nền đã tôn cao lên nên việc ra ở đó chưa thật là cần thiết và nếu di chuyển ra thì phải tốn ít tiền để làm nhà tạm , mà làm nhà kiên cố thì không kham nỗi , giải pháp nâng nền là biện pháp tối ưu của họ , điều này hình như cũng xãy ra ở các nơi khác và từ điều này giải thích tại sao số trẻ con chết càng ngày càng cao , mỗi hộ là một ốc đảo chung quanh bốn bề là nước và nước , trơ vơ và lạnh lùng . Bơi xuồng đến gần mới thấy mối hiễm nguy của bọn trẻ con , tại sao chúng chết đuối vì trong nhà chỉ vài ba đứa nhỏ ở với nhau chúng chơi đùa vô tư với lủ gà vịt chó mèo , không ai coi sóc , còn cha mẹ chúng thì bận đi giăng lưới hái rau , nóp cá kiếm sống
Năm 2001 để vào thị trấn chúng tôi phải thuê ghe, vì con đường đất độc đạo chìm trong nước có chỗ sâu đến 1 mét nước, nay con đường được tôn cao có thể đi bằng xe Honda
Chợ Thạnh Hóa bị ngập từ 0,5 m đến 1 m, dân chúng họp chợ mua bán di chuyển trong nước lũ bằng ghe , chợ Thạnh Hóa trở thành một chợ nổi trên sông trong suốt 3 tháng lũ lụt , cách chợ khoảng một cây số là trường Trung học Thạnh Hóa , trường cũng bi ngập sâu như thế , để đến trường các em phải dùng ghe , chiếc cầu tre năm trước đã bị gảy
Trong thị trấn có một khu vực không bị ngập nước vì nó được bao quanh bởi một con đường như một tuyến đê ,ở đó là khu vực hành chính , bưu điện , bệnh viện...còn ngoài ra đều bị ngập
Ngoài trừ những gia đình khá giả còn lại những nông dân vốn đã nghèo không có ruộng đất đa số là đi làm thuê làm mướn mà trong mùa lũ thì người ta ít người thuê mướn lao động nên họ lâm cảnh thiếu ăn , việc mưu sinh của những người dân nghèo này chỉ nhờ vào việc hái hoa điên điển , ngó bông súng , câu lưới , lờ lọp , câu rê cá lóc giỏi lắm suốt ngày chỉ được vài ba con , lờ lọp thì chỉ kiếm được một kilo cá rô nhỏ tí , có người lén lút đi chích điện , siệc điện đễ bắt cá, làm quần quật vật lộn với nước lũ cũng chỉ kiếm được 10000 đến 15000 đồng gọi là trúng còn không thì bửa no bửa đói cũng là chuyện thường , hiện nay toàn tỉnh Long An có 4655 hộ cần cứu đói
Hình như người dân sống ở vùng lũ lụt họ đã quá quen với cái cảnh này nên họ vẫn sống một cách bình thường , điềm tỉnh , thích nghi và chiu đựng chờ cho đến khi nước rút một điều mà những người ở xa khó tưởng tượng
Thạnh Hóa - Long An ngày 13 tháng 10 năm 2002
BS Hồ Đắc Duy
Last modified: October 21, 2002
